Venus en Aeneas

De halfnaakte vrouwenfiguur op een wolk is de godin Venus, echtgenote van Vulcanus, de handige Harry onder de antieke goden. Venus was ook de moeder van de Trojaanse held Aeneas, die ze samen met de sterveling Anchises had. Venus wijst Aeneas de gouden wapenrusting aan die Vulcanus voor hem heeft gemaakt en die hem zal helpen om strijd te leveren in zijn nieuwe beloofde land, Italië. Vijf putti – zeg maar: flink uit de kluiten gewassen peuters – zijn er druk mee in de weer om hem de stukken aan te reiken. In Italië zullen Aeneas’ nakomelingen veel later Rome stichten, volgens de mythe. Grote namen als Julius Caesar en Augustus voerden hun stamboom terug tot deze Aeneas. De liggende en naakte mansfiguur is een riviergod, zoals ook blijkt uit de kruik bij hem. Vermoedelijk gaat het om de Tiber, gezien het thema van dit werk. Rivieren werden al in de oudheid vaak voorgesteld als liggende, bebaarde mannen. Meer in het algemeen waren Grieks-Romeinse mythen een alibi om naakten te kunnen voorstellen, met name in de combinatie ‘vrouwelijke lieftalligheid’ en ‘mannelijke dadendrang’. Er is ook wel eens geopperd dat de figuur van Aeneas misschien een portrait historié is: een portret van de opdrachtgever, maar dan in de gedaante van een mythologische of historische figuur.