De Spaanse furie

Hoe groot de wreedheden tijdens de Spaanse Furie in 1572 ook waren, Hans Bol (1534 – 1593) stelt ze minuscuul klein voor. Je hebt haast een vergrootglas nodig om alle details in het tafereel te ontdekken. Dergelijke miniaturen zijn Bols specialiteit: goedkope schilderijtjes in goedkope materialen zoals temperaverf (een soort waterverf) en papier. Daarmee plaatst hij zich in de traditie van de ‘water verwers’, een zeer populaire kunstvorm in het zestiende-eeuwse Mechelen. Het landschap speelt meestal een voorname rol in Bols kunstwerken. Zowel zijn onderwerpen als de wijze waarop hij zijn voorstellingen weergeeft, sluiten erg aan bij het oeuvre van Pieter Bruegel de Oude. In dit werkje is het landschap eerder beperkt en springen vooral de vele vechtende figuren op de voorgrond in het oog. Het tafereel wordt geïdentificeerd als een voorval uit de Spaanse Furie. Bol maakte deze herovering en plundering door de Spaanse troepen aan den lijve mee in Mechelen. Meer nog: het was de reden waarom hij zijn geboortestad definitief zal verlaten en naar het Noorden trekt.